Z tego artykułu dowiesz się, czym jest suchość w jamie ustnej, jakie są jej przyczyny oraz objawy. Artykuł wyjaśnia, że suchość w jamie ustnej może być spowodowana przez leki, choroby, radioterapię, chemioterapię, menopauzę oraz palenie. Dowiesz się również, jakie symptomy mogą wskazywać na problemy z produkcją śliny. W artykule opisano także metody leczenia suchości w jamie ustnej, w tym zmiany leków, użycie środków nawilżających oraz domowe sposoby na łagodzenie objawów.
Uczucie suchości w jamie ustnej, nazywane kserostomią, jest problemem, który znacząco wpływa na codzienny komfort. Może być spowodowane zmniejszoną ilością wydzielanej śliny lub być tylko subiektywnym odczuciem. Zdarza się, że doświadczamy go wtedy, gdy jesteśmy zdenerwowani lub zestresowani. Dlaczego odczuwamy suchość w ustach i jakie są jej najczęstsze przyczyny? Kiedy warto udać się do specjalisty? W tym artykule odpowiemy na te pytania oraz przedstawimy skuteczne sposoby leczenia i łagodzenia objawów suchości w ustach, które poprawią codzienny komfort i zdrowie Twojej jamy ustnej.
Jakie funkcje pełni ślina?
Ślina pełni w naszym organizmie różne, liczne funkcje. Utrzymuje odpowiednie nawilżenie jamy ustnej, dzięki czemu błony śluzowe są mniej podatne na podrażnienia, mikrourazy i infekcje. Umożliwia również sprawne żucie pokarmu, jego formowanie w kęsy oraz bezproblemowe przełykanie. Ślina jest ważna także w kontekście oczyszczania jamy ustnej, pomagając usuwać resztki jedzenia i zanieczyszczenia z powierzchni zębów i błon śluzowych, co ogranicza namnażanie bakterii odpowiedzialnych za próchnicę i nieświeży oddech.
Ponadto ślina zawiera substancje, które mają właściwości bakteriobójcze, przeciwwirusowe i przeciwgrzybicze, dzięki czemu chroni organizm przed infekcjami. Zaś obecne w niej związki mineralne (np. wapń, fosforany) biorą udział w naprawie drobnych uszkodzeń szkliwa, zapobiegając rozwojowi próchnicy. Ślina pomaga też utrzymać właściwe pH w jamie ustnej poprzez neutralizowanie kwasów wytwarzanych przez bakterie, które mogłyby demineralizować szkliwo. Dzięki tym funkcjom ślina jest niezbędna dla prawidłowego funkcjonowania jamy ustnej i ogólnego zdrowia.
Suchość w ustach: przyczyny
Kiedy pojawia się suchość w ustach? Istnieje kilka powodów, dla których gruczoły wytwarzające ślinę, zwane śliniankami, mogą nie funkcjonować prawidłowo, powodując suchość w jamie ustnej. Należą do nich:
skutki uboczne stosowania niektórych leków – ponad 400 różnych leków może powodować suchość w jamie ustnej; należą do nich między innymi leki obniżające ciśnienie krwi, leki przeciwhistaminowe, leki przeciwdepresyjne,
choroby – na czynność ślinianek mogą oddziaływać niektóre choroby: cukrzyca, niedoczynność tarczycy, zespół Sjögrena, reumatoidalne zapalenie stawów mogą prowadzić do powstawania suchości w jamie ustnej,
radioterapia – jeżeli podczas leczenia nowotworów złośliwych głowa lub szyja zostaną wystawione na działanie promieniowania, ślinianki mogą ulec uszkodzeniu,
chemioterapia – leki stosowane w leczeniu nowotworów złośliwych mogą powodować uszkodzenie gruczołów ślinowych,
menopauza – zmieniający się poziom hormonów może wpływać na funkcję ślinianek,
palenie – wiele osób palących fajkę, cygara oraz duże ilości papierosów doświadczają suchości w jamie ustnej.
Suchość w jamie ustnej: objawy
Skąd mam wiedzieć, że mam suchość w ustach? Każdy z nas od czasu do czasu doświadcza tego uczucia. Jeśli jednak towarzyszy nam ono przez dłuższy czas, to możemy podejrzewać, że nasze ślinianki nie funkcjonują prawidłowo.
Do objawów suchości w jamie ustnej zalicza się:
sucha, napięta i pomarszczona błona śluzowa
gęsta ślina
trudności w połykaniu, żuciu lub mówieniu
popękane wargi
zaburzenia smaku
nieprzyjemny zapach z ust
podatność na urazy błony śluzowej.
Suchość w ustach: leczenie
W jaki sposób leczy się suchość w ustach? Podstawowym sposobem leczenia suchości jamy ustnej jest usunięcie przyczyny jej występowania. Jeżeli suchość w jamie ustnej jest wynikiem stosowania określonych leków, lekarz może przepisać inny lek lub zmienić jego dawkowanie.
Jeżeli usunięcie przyczyny suchości w jamie ustnej nie jest możliwe lub wymaga więcej czasu, to istnieje kilka sposobów, dzięki którym zadbasz o nawilżenie jamy ustnej. Dentysta może zalecić Ci stosowanie środków nawilżających do jamy ustnej, np. substytutów śliny. Ulgę może też przynieść płukanie jamy ustnej dedykowanymi płynami. Ponadto warto w takich przypadkach:
pić często niewielkie ilości wody lub innych napojów bez cukru,
unikać napojów zawierających kofeinę, np. kawy,
żuć gumę do żucia bez cukru lub ssać cukierki bez cukru, aby pobudzić produkcję śliny (jeśli jest zachowana funkcja ślinianek),
unikać używek - tytoniu i alkoholu,
stosować nawilżacz powietrza.
