Jak pomóc moim dzieciom dbać o ich zęby i przestrzec się przed próchnicą?
Nauczenie małego dziecka właściwej dbałości o higienę jamy ustnej jest inwestycją w jego zdrowie, która będzie przynosić korzyści przez całe życie. Na początek można samemu dać przykład – odpowiednia troska o własne zęby to dla dziecka sygnał, że zdrowie jamy ustnej jest czymś, co należy cenić. A wszystko, co sprawia, że dbanie o zęby zamienia się w dobrą zabawę, na przykład wspólne mycie zębów z dzieckiem albo pozwolenie mu na wybranie własnej szczoteczki, zachęca jednocześnie do odpowiedniego dbania o higienę jamy ustnej.
Aby pomóc dzieciom chronić zęby i dziąsła oraz znacznie ograniczyć ryzyko powstania ubytków próchnicowych, naucz je wykonywania następujących prostych czynności:
- szczotkuj zęby 2 razy dziennie korzystając z pasty do zębów z fluorem w celu usunięcia płytki nazębnej – tworzącej się na zębach lepkiej warstwy, która jest główną przyczyną próchnicy.
- codziennie używaj nici dentystycznej w celu usunięcia płytki nazębnej z przestrzeni pomiędzy zębami i miejsc poniżej linii dziąseł, zanim stwardnieje i przekształci się w kamień. Powstały kamień nazębny może być usunięty jedynie podczas profesjonalnego zabiegu czyszczenia.
- dbaj o pełnowartościową dietę ograniczającą pokarmy bogate w cukier lub skrobię - substancje wytwarzające kwasy płytki nazębnej, które powodują próchnicę zębów. Nie spożywaj takich pokarmów jako przekąski, lecz staraj się je włączać do głównego posiłku - większa ilość śliny, jaka towarzyszy posiłkowi, pozwala wypłukać resztki pokarmowe z jamy ustnej.
- stosuj produkty do higieny jamy ustnej zawierające fluor, w tym pastę do zębów.
- przyprowadzaj dziecko do dentysty na regularne kontrole zębów.
Jakich metod szczotkowania zębów mogę nauczyć swoje dziecko?
Podczas mycia zębów możesz dopilnować wykonania poniższych prostych czynności do czasu, w którym dziecko samo je opanuje:
- nałóż na szczoteczkę odrobinę (tj. porcję wielkości groszku) pasty do zębów z fluorem. Dopilnuj, aby dziecko nie połykało pasty.
- przy pomocy szczoteczki o miękkich włóknach najpierw szczotkuj wewnętrzne powierzchnie wszystkich zębów, czyli miejsca, w których gromadzi się najwięcej płytki nazębnej. Czyść zęby wykonując łagodne ruchy do przodu i do tyłu.
- wyczyść zewnętrzną powierzchnię każdego zęba. Trzymaj szczoteczkę pod kątem oraz wzdłuż zewnętrznej linii dziąseł. Szczotkuj delikatnie wykonując ruchy do przodu i do tyłu.
- wyczyść powierzchnię żującą każdego zęba. Szczotkuj delikatnie wykonując ruchy do przodu i do tyłu.
- końcówką szczoteczki wyczyść wewnętrzną powierzchnię zębów przednich, zarówno górnych, jak i dolnych.
- pamiętaj, że każdemu dziecku podoba się czyszczenie języka!
Kiedy dziecko powinno zacząć stosować nić dentystyczną?
Ponieważ stosowanie nici dentystycznej usuwa resztki pokarmowe oraz płytkę bakteryjną z miejsc pomiędzy zębami, które są niedostępne przy pomocy szczoteczki, powinno się nitkować dziecku zęby od wieku 4 lat. Po osiągnięciu 8. roku życia większość dzieci potrafi nitkować zęby samodzielnie.
Co to jest lakowanie i jak mogę sprawdzić, czy moje dziecko go potrzebuje?
Lakowanie tworzy wysoce skuteczną ochronę przed próchnicą zębów u dzieci. Polega na uszczelnieniu cienką warstwą lakieru żujących powierzchni stałych zębów tylnych, gdzie powstaje większość ubytków. Nałożenie warstwy uszczelniającej jest bezbolesne i może być wykonane podczas jednej wizyty u stomatologa. O ewentualne korzyści lakowania dla dziecka można zapytać stomatologa.
Co to jest fluor i jak mogę sprawdzić, czy organizm mojego dziecka otrzymuje go w odpowiedniej ilości?
Fluor jest jednym z najlepszych sposobów na powstrzymanie rozwoju próchnicy zębów. Jako naturalnie występujący minerał, fluor łączy się ze szkliwem zębów i powoduje jego wzmocnienie. W niektórych systemach wodociągowych do wody dodaje się odpowiednią ilość fluoru z myślą o właściwym rozwoju zębów. Aby dowiedzieć się, czy i w jakim stopniu używana woda jest fluorkowana, należy skontaktować się z lokalnym zakładem wodociągów i kanalizacji. Jeżeli woda w Twojej sieci miejskiej nie zawiera fluoru bądź jego stężenie jest niewystarczające, wówczas lekarz pediatra lub stomatolog może zalecić dzieciom stosowanie kropli lub płukanki fluorkowej, a także pasty do zębów zawierającej fluor.
Jakie znaczenie ma prawidłowa dieta dla zdrowia jamy ustnej dziecka?
Dziecko potrzebuje pełnowartościowej diety, aby jego zęby były mocne i odporne na próchnicę. Obok szerokiej gamy witamin i minerałów, dieta dziecka powinna obejmować wystarczające ilości wapnia i fosforu oraz zapewniać odpowiedni poziom fluoru.
Jeżeli w przypadku Twojego dziecka największą ochronę przed próchnicą zębów stanowi fluor, wówczas najpoważniejszym wrogiem może być częste spożywanie przekąsek między posiłkami. Cukry i skrobia zawarte w wielu artykułach żywnościowych i przekąskach, takich jak herbatniki, cukierki, suszone owoce, napoje chłodzące, paluszki słone i chipsy, wchodzą w kontakt z płytką nazębną tworząc kwasy, które atakują szkliwo i mogą być przyczyną próchnicy.
Każdy „atak płytki nazębnej” może trwać nawet przez 20 minut po zakończeniu posiłku lub przekąski. Nawet niewielkie „skubnięcie” czegoś może prowadzić do produkcji kwasów, tak więc najlepiej jest ograniczać wszelkie przekąski pomiędzy posiłkami.
Co należy zrobić, jeżeli dziecko ukruszy, złamie lub wybije sobie któryś z zębów?
W przypadku uszkodzenia zęba u dziecka należy natychmiast skontaktować się ze stomatologiem, który będzie chciał obejrzeć miejsce uszkodzenia, aby podjąć decyzję co do właściwego leczenia.
Jeżeli dziecko odczuwa ból spowodowany złamaniem, pęknięciem lub ukruszeniem zęba, należy natychmiast udać się do lekarza. Do czasu wizyty można podać dziecku dostępny bez recepty środek uśmierzający ból. W miarę możliwości, należy zachować wszelkie odłamane fragmenty zęba i pokazać je dentyście.
W przypadku całkowitego wyłamania zęba z jamy ustnej wskutek urazu, należy jak najszybciej zanieść utracony ząb do stomatologa. Należy starać się nie dotykać zęba - nie wycierać go, ani nie czyścić. Do czasu przekazania dentyście ząb należy umieścić w wodzie lub mleku. Dzięki zabiegowi reimplantacji, istnieje możliwość ponownego wstawienia zęba do jamy ustnej dziecka.