Minęło sporo czasu, odkąd wykorzystywano zęby zwierzęce, czy kawałki kości, aby uzupełnić braki w ludzkim uzębieniu. Jak podaje portal „Infodent24”, w przeszłości protezy wykonywano z ołowiu, ludzkich i krowich zębów, czy kości słoniowej. Z czego wykonane są protezy zębowe w XXI wieku i jakie są korzyści płynące z tej technologii?
Zęby
Protezy zębowe wykonane są zazwyczaj z różnych rodzajów żywicy lub porcelany. Ta ostatnia była tradycyjnie preferowanym materiałem, ponieważ była mocniejsza i trwalsza, o czym wspomina w swoim artykule dr Artur Pietrzyk. Porcelana jest nadal stosowana w niektórych przypadkach i ma szereg zalet:
- Porcelanowy materiał ceramiczny, podobny do szkła, ma ten sam półprzezroczysty wygląd jak naturalne szkliwo zębów i może być idealnie dopasowany kolorystycznie do innych zębów w jamie ustnej pacjenta.
- Zęby porcelanowe przypominają zęby naturalne. Dzięki temu łatwiej się do nich dostosować, używając porcelany niż innych materiałów.
- Proces nagrzewania powoduje, że protezy stają się znacznie twardsze, co oznacza, że ich żywotność jest dłuższa.
Główną wadą protez porcelanowych jest jednak to, że są łamliwe i mogą pęknąć, jeśli spadną na twardą podłogę. W przypadku nieprawidłowego zgryzu, mogą one też zużywać naturalne zęby. Z tego też powodu porcelana lepiej sprawdza się w protezach pełnych niż w częściowych.
Jak podaje „Magazyn Stomatologiczny”, ostatnio ważną alternatywą terapeutyczną stały się wypełnienia z żywic. Najnowsze postępy w dziedzinie materiałów kompozytowych rozszerzyły ich zastosowania kliniczne na protetykę dentystyczną, w której coraz częściej używane są kompozyty licujące. Akryl mocniej przylega do podstawy protezy i jest łatwiejszy do regulacji w celu uzyskania prawidłowego zgryzu niż twardsze zęby porcelanowe. Jest również znacznie tańszy i lżejszy niż porcelana.
Wadą zębów wykonanych z żywicy akrylowej jest to, że zużywają się one szybciej niż zęby porcelanowe, co powoduje zmiany w sposobie, w jaki zęby stykają się ze sobą. W rezultacie protezy wykonane z zębów z żywicy akrylowej mogą wymagać wymiany co pięć do ośmiu lat, ale nadal są znacznie mocniejsze od elementów plastikowych używanych w przeszłości.
Płyta
Proteza wymaga płyty do jej podparcia, która zwykle nazywana jest pełną lub częściową płytą. Płyta ta może być wykonana ze sztywnej żywicy akrylowej lub rodzaju elastycznego polimeru (nylonu), jak wyjaśnia „Open Access Library”. Albo może być też formowana z chromowo-kobaltowego metalu.
Dentysta pobiera wycisk dziąseł pacjenta, z którego wykonuje się odlew. Odlew ten jest następnie wykorzystywany jako podstawa modelu woskowego, do którego dodawane są zęby. Pacjent następnie przymierza model w jamie ustnej, aby upewnić się, że będzie odpowiedni pod względem wielkości i koloru oraz uformowania płytki, która powinna idealnie pasować do jamy ustnej.
Płyty wykonane z żywicy akrylowej są kompatybilne z protezami, które wymagają sztucznej gumy, ponieważ materiał można zabarwić w taki sposób, aby przypominał naturalny kolor dziąseł pacjenta. Jak wyjaśnia klinika „Vita-Dent Stomatologia”, metalowe płyty niosą jednak mniejsze ryzyko pęknięcia. Są również mocniejsze i zapewniają lepsze dopasowanie. To sprawia, że metal jest idealny do częściowych płyt, które są całkowicie ukryte za pozostałymi naturalnymi zębami.
Poznanie wad i zalet różnych protez pozwoli dowiedzieć się więcej o ich trwałości. Żywotność protez zależy również od higieny jamy ustnej, dlatego konieczne jest ich codzienne czyszczenie. Przede wszystkim należy jednak zadbać o swoje naturalne dziąsła, aby były zdrowe i pozwoliły na noszenie protez zębowych. Produkty, takie jak specjalne płyny do płukania jamy ustnej pomogą zapobiec rozwojowi bakterii powodujących bolesne zapalenie i krwawienie dziąseł oraz poprawią ogólny stan zębów.
Z czego więc wykonane są protezy zębowe? Istnieje wiele rodzajów protez wykonanych z różnych materiałów i warto dowiedzieć się o nich jak najwięcej, aby móc dokonać w pełni świadomego wyboru.
