Być może wiesz, że fluorek jest niezbędny do prawidłowego rozwoju zębów u dzieci, ale czy zdajesz sobie sprawę z tego, że jest równie ważny dla Twojego zdrowia? Fluorek może przynieść korzyści zarówno dzieciom, jak i osobom dorosłym. Możesz zapoznać się z wiarygodnymi źródłami, takimi jak Amerykańskie Towarzystwo Stomatologiczne, aby przekonać się, że fluorek nałożony bezpośrednio na zęby pomaga w walce z próchnicą.
Bez względu na stopień rozwoju próchnicy dorośli powinni stosować pasty do zębów zawierające fluor, chyba że dentysta lub lekarz stwierdzi inaczej. Niektóre osoby znajdują się w grupie podwyższonego ryzyka rozwoju próchnicy, przez co mogą wymagać większej ilości fluorku. Poniżej znajdują się odpowiedzi na najczęściej zadawane pytania dotyczące stosowania fluorku, zwłaszcza u osób dorosłych.
Jakie są rodzaje fluoryzacji?Fluoryzację wykonuje się w gabinecie dentystycznym lub samodzielnie w domu. Zabieg wykonywany u dentysty jest prosty i względnie szybki. Stomatolog lub higienistka osusza jamę ustną pacjenta, w tym jego zęby, a następnie nakłada na nie żel lub piankę zawierającą fluorek; może też umieścić go w specjalnych nakładkach, które pacjent nosi przez kilka minut. Podczas zabiegu nie można połykać śliny, ale nie sprawia to żadnych problemów. Do fluoryzacji wykorzystuje się wiele różnych smaków i zwykle przebiega ona bezproblemowo. Przed zabiegiem dobrze zaplanuj swój czas, aby w okresie powstrzymywania się od jedzenia nie dopadł Cię głód.
Dorośli mogą samodzielnie wykonać fluoryzację w domu, zwykle przy użyciu żeli dostępnych w aptekach. Podczas zabiegu uwzględnia się indywidualne potrzeby pacjenta, ryzyko rozwoju próchnicy i poziom fluorku w lokalnej sieci wodociągowej. Żele do fluoryzacji nakłada się na zęby szczoteczką. Dentysta przepisuje te środki z uwzględnieniem indywidualnych potrzeb pacjenta i ryzyka rozwoju próchnicy; może również przedstawić mu konkretne dane statystyczne dotyczące zalecanego zabiegu. Stomatolog upewni się również, że samodzielne wykonanie zabiegu w domu nie sprawi pacjentowi żadnych problemów.
Czy fluorek przynosi korzyści osobom dorosłym?Jak najbardziej! Panuje powszechne przekonanie, że fluorek wzmacnia głównie rozwijające się zęby lub że przynosi korzyści wyłącznie dzieciom, ale to nieprawda. Mamy dla Ciebie dobrą wiadomość! Badania pokazują, że miejscowe stosowanie fluorku – w formie, w jakiej występuje w pastach do zębów, płynach do płukania jamy ustnej i preparatach do fluoryzacji – pomaga zwalczać próchnicę u osób w każdym wieku. Starsi pacjenci odnoszą korzyści ze stosowania tego związku, bo pomaga on w przypadku dolegliwości znanej jako kserostomia, czyli suchość w jamie ustnej. Kserostomia często rozwija się jako efekt uboczny działania niektórych leków. Co więcej, produkcja śliny naturalnie zmniejsza się wraz z wiekiem. Ślina wspomaga mineralizację szkliwa i chroni zęby przed próchnicą.
Skąd mogę wiedzieć, że potrzebuję dodatkowej fluoryzacji?Jeśli woda pitna w Twojej okolicy jest fluorowana, regularne szczotkowanie zębów pastą zawierającą fluor wystarcza w przypadku większości osób ze zdrowymi zębami. Jeśli chcesz wiedzieć, czy woda z sieci wodociągowej jest fluorowana, skontaktuj się z lokalnym przedsiębiorstwem wodociągów i kanalizacji; jeśli korzystasz z prywatnej studni, możesz zlecić analizę próbki wody.
1. Czy zażywasz leki, które mogą powodować suchość w jamie ustnej? Czy rozwinął się u Ciebie stan chorobowy, który powoduje suchość w jamie ustnej?
Wiele osób dorosłych zażywa leki, które często powodują różne skutki uboczne, w tym suchość w jamie ustnej. Mogą to być leki przeciwhistaminowe i niektóre leki stosowane w leczeniu alergii, stanów lękowych i wysokiego ciśnienia krwi.
Niektóre choroby również przyczyniają się do powstania suchości w jamie ustnej. Są to najczęściej zespół Sjögrena i cukrzyca.
Jeśli dokucza Ci suchość w jamie ustnej, wypróbuj płyn do płukania jamy ustnej zawierający fluorek. Nawilża on jamę ustną i chroni zęby. Możesz również kupić w aptece substytuty śliny. Wiele osób korzysta z nich w celu zniwelowania niedoborów naturalnej śliny. Ssanie cukierków bez cukru lub żucie gumy bez cukru pobudza wydzielanie śliny. Produkty zwierające ksylitol również mogą Ci pomóc. Ten naturalny cukier chroni zęby przed próchnicą, ponieważ bakterie nie są w stanie wykorzystać go jako źródła energii.
2. Czy Twoje dziąsła cofnęły się tak bardzo, że odkryły się szyjki zębowe? A może dentysta powiedział Ci, że rozwinął się u Ciebie stan zapalny dziąseł (choroba przyzębia)?
W wieku dorosłym u wielu osób rozwija się jakaś forma choroby dziąseł. Stan zapalny może spowodować recesję dziąseł i obnażyć większą część zębów; może również spowodować utratę tkanki kostnej wokół nich. Na szczęście chorobę można wyleczyć. Recesja dziąseł poszerza obszar, na którym bytują bakterie, co w konsekwencji zwiększa ryzyko powstawania ubytków poniżej szkliwa, w korzeniach zębów. Jeśli zauważysz u siebie większe przestrzenie międzyzębowe, krwawiące dziąsła lub rozchwiane zęby, skonsultuj się z dentystą. Amerykańska Akademia Periodontologii podaje, że według Centrów Kontroli i Zapobiegania Chorobom połowa Amerykanów w wieku 30 lat lub wyższym cierpi na choroby przyzębia. Dentysta pomoże Ci poradzić sobie z objawami.
Aby zabezpieczyć korzenie zębów, stomatolog pokryje je warstwą fluorku. Możesz również użyć płynu do płukania jamy ustnej z fluorkiem lub żelu zawierającego ten związek, dostępnego na receptę – w ten sposób więcej fluorku pokryje powierzchnię zębów i korzeni. Recesja dziąseł może obnażyć korzenie, a tym spowodować nadwrażliwość zębów. Korzenie nie są tak twarde jak szkliwo pokrywające zęby, więc ryzyko powstania ubytków w ich obrębie jest dużo większe.
3. Czy w ostatnim roku wypełniono Ci ubytek?
Jeśli raz wystąpiła u Ciebie próchnica, ryzyko nawrotu jest dużo większe. Jeśli spożywasz duże ilości słodkich potraw, zastanów się nad zmianą diety – zdrowa żywność i prawidłowa higiena jamy ustnej zmniejszają ryzyko rozwoju próchnicy. Stosowanie fluorku powinno stanowić część codziennej rutyny związanej z higieną jamy ustnej.
4. Nosisz korony lub mosty?
Zęby z założoną koroną są nadal podatne na próchnicę. Ryzyko rozwoju tego stanu istnieje tak długo, jak w dziąśle pozostają resztki naturalnych zębów. Krawędzie wypełnienia lub korony stanowią doskonałą kryjówkę dla bakterii powodujących ubytki. Fluorek pomaga ochronić zęby przed próchnicą. W niektórych przypadkach może spowolnić proces chorobowy i wspomóc remineralizację szkliwa.
5 Nosisz aparat ortodontyczny?
Aparat ortodontyczny zwykle utrudnia czyszczenie wszystkich powierzchni zębów. Sprzyja tworzeniu się zakamarków, w których gromadzą się resztki jedzenia. W rezultacie rozwija się płytka nazębna zawierająca bakterie, które powodują ubytki. Dentysta może zalecić Ci stosowanie płynu do płukania jamy ustnej lub żelu zawierającego fluorek. Codzienna pielęgnacja zębów za pomocą tych środków, jak również nitkowanie i szczotkowanie brzegów dziąsłowych, ochroni je przed próchnicą.
6. Czy wykonano u Ciebie zabieg radioterapii w okolicach głowy i szyi / przechodzisz taki zabieg obecnie?
Według Amerykańskiego Towarzystwa Onkologii Klinicznej u osób poddawanych temu rodzajowi terapii mogą występować efekty uboczne, które mają wpływ na stan jamy ustnej, zębów i gruczołów ślinowych. Na szczęście objawy można złagodzić.
Jeśli radioterapia powoduje suchość w jamie ustnej, stosowanie płynu do płukania z dużą ilością fluorku może zapobiec próchnicy. Dentysta może przepisać Ci wyższe dawki tego związku. Może zalecić Ci również noszenie dopasowanych nakładek na zębach, które zwiększą skuteczność działania fluorku w miejscach, w których jest najbardziej potrzebny. Po prostu umieść je na zębach i noś tak długo, jak nakazał Ci dentysta, a sprawisz, że fluorek będzie dłużej pokrywał ich powierzchnie. Po nałożeniu fluorku nie można przepłukiwać jamy ustnej przez 30 minut. Pamiętaj również o wizytach u dentysty co 2–3 miesiące lub zgodnie z zaleceniami.
Co możesz zrobić?Porozmawiaj z dentystą o ryzyku rozwoju próchnicy. Możesz je zmniejszyć na wiele sposobów:
- Zmniejsz liczbę spożywanych przekąsek, zwłaszcza tych zawierających węglowodany
- Aby wzmocnić szkliwo, stosuj pasty do zębów i płyny do płukania jamy ustnej zawierające fluorek
- Szczotkuj zęby dwa razy dziennie i nitkuj je raz dziennie
- Jeśli dokucza Ci choroba dziąseł, stosuj przeciwbakteryjne pasty do zębów i płyny do płukania jamy ustnej
- Żuj gumy bez cukru lub ssij tabletki zawierające ksylitol
Zdrowa dieta, prawidłowa higiena jamy ustnej i regularne wizyty u dentysty zapewnią Twoim zębom zdrowie na długie lata. Stosowanie fluorku i prawidłowa higiena jamy ustnej i zapewnią Twoim zębom zdrowie na długie lata.