Jamę ustną człowieka zamieszkują miliony organizmów, zarówno tych korzystnych, jak i szkodliwych. Sprawny układ odpornościowy zwykle ogranicza liczbę tych drugich. Jak wyjaśnia portal Medonet, grzyby z grupy Candida powodujące pleśniawki mogą być obecne w organizmie człowieka (na skórze, w jamie ustnej) i nie powodować żadnych zmian. Jednak w pewnych warunkach dochodzi do osłabienia naturalnej flory bakteryjnej, która nie pozwala na zbyt duże namnażanie się tego gatunku grzyba. Wtedy dochodzi do infekcji błony śluzowej wywołanej drożdżakiem Candida. Rozrost grzyba w jamie ustnej dziecka to częsty stan chorobowy.
Przyczyny pleśniawki u dziecka
Pleśniawki pojawiają się u dziecka na skutek działania różnych czynników, ale głównie z tego powodu, że jego układ odpornościowy nie jest jeszcze w pełni rozwinięty i nie jest w stanie zwalczyć niektórych organizmów.
Matki, które w okresie ciąży lub w czasie porodu miały drożdżycę pochwy, mogą zakazić dziecko i doprowadzić u niego do rozwoju pleśniawki. Co więcej, grzyb wzrasta na drożdżach znajdujących się w mleku matki, więc jest w stanie zainfekować brodawki sutkowe i kanaliki mleczne matki, a tym samym spowodować pleśniawkę u dziecka.
Jeśli lekarz przepisał dziecku antybiotyk, zaburzeniu może ulec równowaga między korzystnymi i szkodliwymi drobnoustrojami, co w konsekwencji stwarza doskonałe warunki do rozwoju pleśniawki. Choroba może przenieść się na organizm matki podczas karmienia piersią. Może wystąpić również zakażenie krzyżowe, jeśli matka zażywała antybiotyki w czasie ciąży lub w okresie okołoporodowym. Sterydy i doustne środki antykoncepcyjne również mogą stwarzać warunki sprzyjające rozwojowi pleśniawki.
Podawanie dziecku smoczka i nadmierne spożywanie słodyczy oraz nabiału przez matkę w okresie karmienia piersią zwiększa ryzyko wystąpienia pleśniawki u malucha. Matki karmiące piersią, cierpiące na anemię lub cukrzycę, znajdują się w grupie podwyższonego ryzyka drożdżycy, co może spowodować rozwój pleśniawki u dziecka.
Objawy pleśniawki
Kremowe zmiany w jamie ustnej dziecka, problemy z zasysaniem lub karmieniem, rozdrażnienie i kapryśność to główne objawy pleśniawki dotykającej niemowląt. Niektóre dzieci przestają ssać pierś albo wydają z siebie trzaskające dźwięki podczas prób karmienia. Jak wyjaśnia Poradnik Zdrowie, drożdżyca może być również przyczyną pieluszkowego zapalenia skóry.
Poradnik Zdrowie wymienia objawy grzybicy piersi: kłujący ból, pieczenie, świąd, charakterystyczny wygląd skóry – zaczerwienienie, błyszczenie, łuszczenie się naskórka (gdy grzyb dociera do kanalików mlecznych, ból i pieczenie są silniejsze).
Leczenie pleśniawki
Drożdżyca łatwo przechodzi z matki na dziecko, więc każdy objaw choroby w jamie ustnej dziecka lub na piersi matki powinien stać się powodem do wizyty u lekarza. Po oględzinach zaleci on odpowiednie leczenie. Jak ostrzega Poradnik Zdrowie, przy podejrzeniu grzybicy piersi nie należy karmić dziecka. Konieczna jest natomiast konsultacja z lekarzem i rozpoczęcie leczenia. Zwykle leczenie kontynuuje się przez 1–2 tygodnie po ustąpieniu objawów. Matka nie musi przerywać karmienia piersią, ponieważ większość planów leczenia jest kompatybilna z tą formą karmienia.
Nystatyna w postaci kropli doustnych to środek często podawany dzieciom, natomiast krem zawierający ten związek zwykle przepisuje się matkom – smaruje się nim piersi. Jeśli infekcja objęła kanaliki mleczne, matce podaje się leki doustne. Lekarz może również zalecić inne metody leczenia.
Zapobieganie nawrotom infekcji
Oprócz jednoczesnego leczenia matki i dziecka zaleca się następujące zabiegi higieniczne, które zmniejszają ryzyko nawrotów choroby:
– Codziennie przez 20 minut gotuj smoczki i zabawki, które dziecko wkłada sobie do ust.
– Co tydzień wymieniaj smoczki, również te na butelce.
– W okresie leczenia codziennie przez 20 minut gotuj części laktatora, które wchodzą w kontakt z mlekiem, i wyrzucaj zawilgotniałe wkładki do biustonosza.
– Aby pozbyć się grzyba z ubrań, stosuj wybielacz lub dodawaj do wody szklankę octu.
– Często myj ręce, zwłaszcza po zmianie pieluszki, ale nie używaj mydła przeciwbakteryjnego, które usuwa również korzystne bakterie.
– Susz ręce papierowymi ręcznikami i wyrzucaj je po każdym użyciu.
– Unikaj stosowania chusteczek dla niemowląt, jeśli u dziecka rozwinęło się pieluszkowe zapalenie skóry. Zamiast nich używaj myjki i wody i stosuj płukanki octowe.
– W miarę możliwość nie zakładaj dziecku pieluszki. Pieluszki z materiału będą lepsze niż jednorazowe.
Chociaż pleśniawka u dziecka to powszechna dolegliwość, może powodować dyskomfort. Przestrzeganie zasad higieny i wizyta u lekarza po zauważeniu pierwszych objawów sprawi, że karmienie piersią nie przestanie wzmacniać więzi między matką a dzieckiem.
