Czerwone krostki na podniebieniu: przyczyny i leczenie

Jama ustna stanowi bramę do całego organizmu, dlatego utrzymanie jej zdrowia ma kluczowe znaczenie dla zdrowia ogólnego. Czasami jednak możemy doświadczać pojawiania się nieprzyjemnych zmian, które przeszkadzają nam w codziennym funkcjonowaniu. Mogą mieć one różny charakter i zabarwienie. Niektóre z nich nie powinny nas niepokoić, z kolei inne mogą sygnalizować poważniejsze schorzenia rozwijające się w jamie ustnej.

Jednymi z uciążliwych zmian w jamie ustnej mogą być czerwone pęcherzyki luk krostki na podniebieniu. Jeżeli zmagasz się z takim problemem, w tym artykule dowiesz się więcej, jakie są przyczyny ich pojawiania się, czym się charakteryzują i co należy z nimi robić.

Czerwone krostki w jamie ustnej: jak reagować?

Co robić, jeżeli mamy czerwone krostki w jamie ustnej? Przede wszystkim należy wiedzieć, że wszelkie niepokojące zmiany na błonie śluzowej jamy ustnej, w tym czerwone krostki, powinny goić się nie dłużej niż 2 tygodnie. Jeśli zauważasz, że utrzymują się one dłużej, to należy skonsultować to ze specjalistą - lekarzem dentystą zajmującym się chorobami błony śluzowej jamy ustnej, czyli periodontologiem. Możesz również udać się do lekarza pierwszego kontaktu.

Czerwone zmiany na podniebieniu jako oznaka choroby

Czasami na podniebieniu możemy dostrzec charakterystyczne czerwone zmiany, które zwracają naszą uwagę i są objawem poważniejszej choroby. Zmiany czerwone charakterystyczne dla podniebienia:

• opryszczka nawracająca - jest to choroba wirusowa wywołana przez wirus herpes simplex, może przebiegać łagodnie lub z ostrymi objawami zakażenia wirusowego: wysoka temperatura, złe samopoczucie, bóle mięśniowe, powiększenie i bolesność węzłów chłonnych, ból jamy ustnej lub ból gardła; najbardziej charakterystyczne jest pojawienie się drobnych pęcherzyków na błonie śluzowej - są zwykle umiejscowione w różnych miejscach, w tym na podniebieniu, zazwyczaj są białe z czerwoną obwódką

• półpasiec - jest to choroba wirusowa wywołana przez wirus Varicella zoster, występuje najczęściej u osób ze zmniejszoną odpornością; początkowo występują dolegliwości okolicy objętej zakażeniem o typie parestezji oraz bólu przypominającego ostre zapalenie miazgi zęba; następnie na błonie śluzowej asymetrycznie i jednostronnie mogą pojawiać się pęcherzyki, które następnie pękają i przekształcają się w czerwonawe nadżerki; chorobie towarzyszą objawy ogólne charakterystyczne dla infekcji wirusowej; w przebiegu choroby mogą wystąpić powikłania w postaci porażenia nerwu twarzowego, neuralgii nerwu trójdzielnego, zaburzeń czuciowych czy zaburzeń smaku

• herpangina - jest to choroba wywołana przez wirusy z grupy Coxsackie, występuje zwykle u dzieci od 3. do 10. roku życia, chorobie towarzyszą objawy ogólne, takie jak wysoka temperatura, osłabienie, bóle mięśniowe, może występować sztywność karku oraz powiększenie okolicznych węzłów chłonnych; objawy te poprzedzają wystąpienie zmian w jamie ustnej - najczęściej obejmujące tylną ścianę gardła, łuki podniebienne i migdałki; zmianom tym często towarzyszy ból gardła i trudności w przełykaniu; pęcherzyki pod wpływem urazów przekształcają się w nadżerki lub drobne owrzodzenia

• choroba dłoni, stóp i jamy ustnej lub choroba bostońska (tzw. “bostonka”) - jest to choroba wywołana przez wirusy z grupy Coxsackie, dotyczy głównie dzieci poniżej 10. roku życia, mogą jej towarzyszyć objawy ogólne; w jamie ustnej miejscowo pojawiają się drobne pęcherzyki, które po pęknięciu przekształcają się w nadżerki, a tym towarzyszy bolesność - najczęściej ich rozmiar jest większy niż w herpanginie i pojawiają się często na policzkach, podniebieniu twardym i języku; najbardziej charakterystyczne dla tej choroby jest to, że podobne zmiany jednocześnie pojawiają się na grzbiecie palców dłoni i stóp

• różyczka - jest to ostra choroba wieku dziecięcego, w przebiegu choroby występuje znaczne powiększenie węzłów chłonnych, może wystąpić sztywność karku, na skórze obecna jest osutka, a na zapalnie zmienionej błonie śluzowej jamy ustnej - szczególnie na podniebieniu miękkim - pojawiają się drobne czerwone wybroczyny, tzw. plamki Forchheimera.

W rzadkich przypadkach owrzodzenia i inne zmiany w obrębie jamy ustnej ustach, szczególnie te niegojące się w przeciągu 14 dni i wywołujące ból, mogą być objawem nowotworów. Zmiany, które powodują trudności przy jedzeniu lub piciu lub wolno goją się powinny zostać obowiązkowo skontrolowane przez dentystę.

Czerwone zmiany na podniebieniu jako niegroźne dla zdrowia oznaki

Czasami występowanie czerwonych plam w jamie ustnej ma mniej groźną przyczynę i wiąże się z innym okolicznościami. Można zaliczyć do nich: alergie i reakcje alergiczne (np. pokarmowe), przyjmowane leki, produkty do higieny jamy ustnej (również te o działaniu drażniącym i wysuszającym jamę ustną, np. płukanki zawierające alkohol w składzie, urazy mechaniczne i otarcia od twardych pokarmów lub urazów w trakcie nieprawidłowego szczotkowania zębów, gorące napoje i pokarmy, niedożywienie, niedobory witamin (np. witaminy B12, kwasu foliowego) lub reakcje na używki (alkohol, papierosy).

Nie tylko czerwone krostki. Rodzaje zmian w jamie ustnej

W jamie ustnej, oprócz wyżej wymienionych zmian przypominających wyglądem czerwone krostki, często spotyka się inne zmiany, na które należy zwrócić uwagę. Są to np.:

• Plamy

Często mogą być pochodzenia naczyniowego, np. krwawe wybroczyny spowodowane uszkodzeniem drobnych naczyń krwionośnych poprzez przygryzienie. Plamy naczyniowe mogą występować w towarzystwie małych pęcherzyków lub większych pęcherzy, aft bądź owrzodzeń błony śluzowej. Mogą być niewielkie bądź rozległe i może towarzyszyć im rumień i obrzęk, np. pod płytą protezy.

Teleangiektazje to specyficzny rodzaj plamy, który powstaje w wyniku stałego rozszerzania naczyń krwionośnych lub w wyniku wylewu z naczynia krwionośnego, np. w skazach krwotocznych.

Plamy złogowe powstają na skutek nadmiernego zgromadzenia barwnika (często metali; w jamie ustnej nazywane często także “tatuażem amalgamatowym”)

• Grudki

Najbardziej typową jednostką chorobową, w której na błonie śluzowej jamy ustnej występują grudki jest liszaj Wilsona, czy inaczej liszaj płaski. Grudki w jamie ustnej mogą mieć różny kształt, wielkość i zabarwienie. Najczęściej ustępują bez pozostawienia blizny, jednak drażnione mogą rozpadać się z powstaniem owrzodzeń lub nadżerek.

• Guzki

Guzki to wyniosłe zmiany podobne do grudki, często goją się z pozostawieniem blizny.

• Bąble pokrzywkowe

Mogą występować na powierzchni błony śluzowej jamy ustnej w pokrzywce.

• Pęcherzyki i pęcherze

Pęcherzyki, czyli niewielkie wykwity, wypełnione płynem surowiczym mętno-białym lub krwawym, występują najczęściej w przebiegu chorób wirusowych: zapalenie opryszczkowe, opryszczka nawracająca, półpasiec, ospa wietrzna oraz w chorobach alergicznych.

Większe zaś pęcherze mogą pojawiać się przy pęcherzycy, aftozie i nadżerkowo-pęcherzowej postaci liszaja płaskiego.

• Krosty

Zgodnie z definicją, krosty to wykwity zawierające ropę, np. krosty kiłowe.

• Otarcia

Otarcia występują często na skutek urazu mechanicznego lub termicznego, np. przez aparat ortodontyczny lub protezę, rany po przegryzieniu przez zęby, kolczyk w języku.

• Nadżerki

Nadżerki powstają w miejscu pęcherzyków/pęcherzy lub grudek np. w następstwie urazu mechanicznego.

• Owrzodzenia 

Owrzodzenia powstają w miejscu guzków/guzów lub krost lub w następstwie uszkodzenia błony śluzowej bodźcami termicznymi, chemicznymi lub promieniami X.

• Pęknięcia i rozpadliny

Są to linijne zmiany o charakterze ubytku nabłonka lub błony śluzowej; powstają w miejscach narażonych na rozciąganie i napinanie; powstawaniu pęknięć sprzyja stan zapalny i suchość.

• Strupy

Strupy powstają w wyniku zasychania patologicznej wydzieliny, a jego zabarwienie zależy od rodzaju wydzieliny - surowicza, ropna, krwawa; strupów nie obserwujemy nigdy w jamie ustnej ze względu na wilgotne środowisko, możemy je jednak obserwować na czerwieni wargowej i w kątach warg - tzw. kącikach ust, np. w opryszczce.

• Blizny

Blizny to nowe tkanki w miejscu tkanki zniszczonej.