Jak dbać o zęby małego dziecka?
Przekazanie dziecku właściwych przyzwyczajeń w utrzymywaniu higieny jamy ustnej to jedna z najważniejszych rzeczy, jakich możesz je nauczyć w zakresie troski o własne zdrowie. Chodzi tu o pomoc w szczotkowaniu zębów rano i wieczorem, pokazanie prawidłowego sposobu stosowania nici dentystycznej, ograniczanie podjadania pomiędzy posiłkami oraz odbywanie regularnych wizyt u stomatologa.
Większość stomatologów zaleca, aby dzieci regularnie odwiedzały gabinety dentystyczne począwszy od 2. roku życia. Nie tylko pozwala to stomatologowi obserwować wzrost i rozwój zębów Twojego dziecka, ale jest również okazją dla rodzica, aby zdobyć wiedzę o rozwoju zębów, konieczności zapewnienia odpowiedniego poziomu fluoru, sposobach pomocy dziecku w dbaniu o właściwą higienę jamy ustnej, sposobach postępowania w przypadku dziecięcych nawyków (np. ssania smoczka), diecie i odżywianiu oraz zapobieganiu urazom jamy ustnej.
Zawsze podkreślaj, że wizyta u dentysty jest pozytywnym przeżyciem. Wyjaśnij dziecku, że wizyta u dentysty pomaga zachować zdrowe zęby. Dbając o przychylne nastawienie dziecka, zwiększasz szanse na to, że będzie ono regularnie odwiedzać stomatologa przez całe swoje życie.
Co powinienem zrobić, kiedy moje dziecko zaczyna ząbkować?
Proces wyrzynania się zębów rozpoczyna się w wieku około 6 miesięcy i trwa do 3. roku życia. Powoduje on, że w wielu przypadkach dziąsła stają się delikatne, co może być przyczyną drażliwości. Łagodzące efekty przynosi pocieranie dziąseł palcem, chłodną łyżeczką lub wyjętym z zamrażalnika gryzakiem do ząbkowania. Można także zastosować żele i lekarstwa uśmierzające ból przeznaczone dla ząbkujących dzieci. Przed ich podaniem poradź się stomatologa lub lekarza pediatry. Jeżeli wyrzynaniu się zębów towarzyszy gorączka, najlepiej jest skontaktować się z lekarzem, który wykluczy możliwość występowania innego stanu chorobowego.
Jak należy prawidłowo szczotkować zęby małego dziecka?
Dobrze jest, jeżeli do ukończenia 6. roku życia dziecko myje zęby pod opieką rodzica stosującego się do poniższych wskazówek:
- Nałóż na szczoteczkę odrobinę (tj. porcję wielkości ziarnka grochu) fluorkowej pasty do zębów. Uważaj, aby dziecko nie połykało pasty.
- Przy pomocy szczoteczki o miękkich włóknach najpierw szczotkuj wewnętrzne powierzchnie wszystkich zębów, czyli miejsca, w których gromadzi się najwięcej płytki nazębnej. Ustaw włókna pod kątem do linii dziąseł i wykonuj łagodne ruchy do przodu i do tyłu.
- Wyczyść wszystkie zewnętrzne powierzchnie zębów. Ustaw włókna pod kątem do linii dziąseł i wykonuj łagodne ruchy do przodu i do tyłu.
- Ustaw szczoteczkę tak, aby włókna spoczywały na żującej powierzchni zębów. Szczotkuj delikatnie wykonując ruchy do przodu i do tyłu.
Czy ssanie kciuka lub innego palca stanowi problem i jak wówczas postępować?
Odruch ssania jest u dziecka normalnym i zdrowym nawykiem. Tym niemniej, zwyczaj ssania kciuka lub innego palca może spowodować problemy z rozwojem jamy ustnej i szczęk oraz ułożeniem zębów, jeżeli trwa po pojawieniu się zębów stałych, tj. pomiędzy 4. a 7. rokiem życia. Skutkiem nawykowego ssania kciuka lub innego palca może być wykrzywienie przednich zębów na zewnątrz (czasami mówi się o tzw. „króliczych zębach”) oraz zgryz otwarty. To z kolei może być przyczyną problemów po osiągnięciu dorosłości, takich jak przedwczesne zużycie zębów, zwiększony rozwój próchnicy oraz dyskomfort podczas gryzienia. Do podobnych problemów może prowadzić ssanie smoczka po wyrznięciu się zębów stałych.
Najlepsza droga do zaprzestania ssania kciuka lub innego palca wiedzie przez pozytywne bodźce, a nie negatywne słowa czy zachowanie. Twoje dziecko robi tylko to, co wydaje mu się naturalne. Pochwal je, gdy nie ssie kciuka. Możesz także skupić się na zmniejszeniu niepokoju, który jest przyczyną ssania kciuka przez dziecko. Innym rozwiązaniem jest przypominanie dziecku o nawyku poprzez zabandażowanie kciuka lub nałożenie w nocy skarpetki na rękę. Poza tym, stomatolog lub lekarz pediatra może przepisać lek o gorzkim smaku, którym smaruje się kciuk.
*Spotkanie Naukowego Towarzystwa Pediatrycznego (PAS): Pismo okólne (5/1/01).
