Czym są osłony sportowe i osłony jamy ustnej?
Osłony sportowe, osłony jamy ustnej i urządzenia służące do ochrony jamy ustnej to te same przedmioty: urządzenia zakładane na zęby w celu ich zabezpieczenia przed uderzeniami w twarz i w głowę. Osłony jamy ustnej stanowią ważny element wyposażenia sportowego dla osób uprawiających sporty związane z upadkami, urządzeniami do latania lub sporty kontaktowe. Dotyczy to sportów takich jak rugby, koszykówka, piłka nożna, hokej, jazda na deskorolce, gimnastyka, jazda na rowerze górskim oraz wszelkie inne sporty, które mogą być związane z urazem jamy ustnej.
Osłony jamy ustnej zazwyczaj pokrywają górne zęby i są zaprojektowane w taki sposób, aby chronić przed złamaniem zębów, przecięciem warg i innymi uszkodzeniami jamy ustnej. Dentysta może także zasugerować stosowanie osłony jamy ustnej w przypadku noszenia aparatu ortodontycznego lub stałych urządzeń dentystycznych (takich jak most) na żuchwie.
Jakie są typy osłon jamy ustnej?
Niezależnie od wybranego typu osłony jamy ustnej, powinna ona być elastyczna, odporna na zużycie i wygodna. Powinna także być dobrze dopasowana i nie ograniczać mowy ani oddechu. Istnieją następujące trzy typy osłon jamy ustnej:
- Osłony jamy ustnej wykonywane na zamówienie — Są one indywidualnie zaprojektowane i wykonane w gabinecie dentysty lub w profesjonalnym laboratorium dentystycznym. Nie zaskakuje fakt, że zwykle są one najwygodniejsze, najlepiej dopasowane i zapewniają najskuteczniejszą ochronę. Dentysta może wykonać wycisk uzębienia, a następnie skonstruować osłonę jamy ustnej na podstawie przygotowanego modelu. Większość sportowców preferuje osłony jamy ustnej wykonane na indywidualne zamówienie, gdyż są one lepiej dopasowane i wygodniejsze. Są one jednak także najdroższe.
- Osłony jamy ustnej formowane na ciepło — Mają one wstępnie ustalony kształt, który można zmienić przez nagrzanie osłony jamy ustnej w gorącej wodzie, a następnie zaciśnięcie zębów na ciepłym tworzywie sztucznym w celu uzyskania dopasowanego kształtu. Można je zakupić w wielu sklepach z asortymentem sportowym i zwykle są lepiej dopasowane niż gotowe zabezpieczenia jamy ustnej. Należy dokładnie przestrzegać instrukcji i unikać używania źle dopasowanej osłony jamy ustnej.
- Gotowe osłony jamy ustnej — Są one niedrogie i mają określony kształt; są od razu gotowe do użycia. Niestety, zazwyczaj nie są zbyt dobrze dopasowane. Mogą sprawiać wrażenie uciskania oraz utrudniać oddychanie i mówienie.
Jaka jest trwałość osłon jamy ustnej?
Osłony jamy ustnej powinno się wymieniać po każdym sezonie, gdyż z czasem ulegają one zużyciu, co zmniejsza ich skuteczność. Wymiana jest szczególnie istotna w przypadku nastolatków, u których jama ustna nadal rośnie, a zęby wciąż rozwijają się aż do osiągnięcia wieku dorosłego. Wielu zawodników uprawiających różne dyscypliny sportu zamawia nowe osłony podczas odbywających się co sześć miesięcy kontroli dentystycznych.
The Complete Guide to Better Dental Care, Jeffrey F. Taintor, DDS, MS and Mary Jane Taintor, 1997.
