kobieta badana przez dentystę
Badge field

Czym jest wypełnienie zęba? Jakie są jego rodzaje?

Published date field

Artykuł zweryfikowany merytorycznie przez: lek. dent. Maria Liszewska

Z tego artykułu dowiesz się, czym jest wypełnienie zęba i jakie są jego główne rodzaje. Artykuł szczegółowo opisuje, jak dentysta przygotowuje ząb do wypełnienia i jakie materiały mogą być używane. Dowiesz się również, które materiały są najbardziej trwałe oraz w jakich przypadkach mogą być stosowane. Omówione są także różnice w kosztach i estetyce poszczególnych typów wypełnień.

Obecnie jednym z najczęściej wykonywanych zabiegów stomatologicznych jest wypełnienie zęba. Wypełnienia stomatologiczne pozwalają na skuteczne leczenie ubytków, przywracając zębom ich funkcjonalność i estetykę. Ale czym dokładnie jest wypełnienie zęba? Jakie są dostępne rodzaje wypełnień i który z nich jest najlepszy? W tym artykule odpowiemy na te pytania, przybliżając najważniejsze informacje na temat wypełnień stomatologicznych.

 

Czym jest wypełnienie?

Wypełnienie zęba jest metodą leczenia oraz przywracania mu prawidłowej czynności i kształtu poprzez uzupełnienie ubytku spowodowanego np. próchnicą, urazem lub innym uszkodzeniem. Wypełnienie potocznie nazywane jest plombą dentystyczną. 

Wypełnienia zębów mają za zadanie: 

  • odtwarzać anatomiczny kształt zęba,

  • zapobiegać progresji i dalszemu rozwojowi próchnicy w zakażonej i zmienionej próchnicowo tkance zęba (dzięki zachowaniu szczelności brzeżnej),

  • prawidłowo odbudowywać punkty styczne (punkty kontaktu między sąsiednimi zębami) tak, by chronić dziąsło (brodawkę dziąsłową) i zapobiegać gromadzeniu resztek pokarmowych między zębami,

  • odtwarzać funkcje zębów (żucie, mowa, także estetyka, uśmiech),

  • imitować kolor zęba,

  • chronić tkanki wewnętrzne (miazga w komorze zęba i kanałach korzeniowych) przed działaniem drażniącym czynników zewnętrznych.

Proces założenia wypełnienia zaczyna się od diagnozy ubytku i znieczulenia obszaru wokół uszkodzonego zęba. Następnie lekarz usuwa zmienioną próchnicowo tkankę zęba, oczyszcza uszkodzone miejsce, a następnie wypełnia  oczyszczony i opracowany ubytek materiałem wypełniającym. Zamykając przestrzeń, do której mogą dostawać się bakterie, wypełnienie zabezpiecza tkanki przed gwałtownym rozwojem próchnicy.

Jakie są rodzaje wypełnień?

Wyróżnia się 2 rodzaje wypełnień zębów w zależności od użytego materiału - są to wypełnienia tymczasowe oraz ostateczne.

Materiały do wypełnień tymczasowych, tzw. opatrunki stomatologiczne. Są to różnego rodzaju cementy (m.in. cement cynkowo-siarczanowy, cement tlenkowo-cynkowo-eugenolowy - o charakterystycznym goździkowym zapachu i posmaku). Są stosowane do zamknięcia ubytku między wizytami w przypadku bardziej zaawansowanego leczenia zaplanowanego na więcej niż jedną wizytę. Nie są jednak zakładane na dłużej niż kilka tygodni.

Materiały do wypełnień ostatecznych, docelowych to na przykład:

  • amalgamat (stosowany dawniej, dzisiaj już nie zakładany)
  • materiały kompozytowe, inaczej nazywane materiałami złożonymi
  • materiały glassjonomerowe, inaczej szkło-jonomerowe lub szklano-jonomerowe
  • i inne (m.in. ormocery, kompomery) stosowane rzadziej.

 

Z czego wykonuje się wypełnienia dentystyczne?

Obecnie jednymi z najpopularniejszych materiałów do wykonania wypełnień dentystycznych są amalgamat, kompozyt i szkło-jonomer. 

Amalgamat 

Materiał ten służył do ostatecznej odbudowy zębów, składał się w dużej mierze z rtęci, a także ze srebra, miedzi i cyny. To właśnie ze względu na zawartą w składzie rtęć stosowanie wypełnień amalgamatowych budziło wiele kontrowersji i obecnie nie jest stosowane.

Jego największą wadą było to, że nie łączył się on z tkankami zębów (tak jak materiały kompozytowe czy glassjonomerowe - po odpowiednim przygotowaniu powierzchni zęba), a żeby zagwarantować jego utrzymanie w ubytku należało usunąć za pomocą wiertła więcej tkanek, niż byłoby to wymagane dzisiaj. Kolejną wadą amalgamatów był ich nieestetyczny kolor i wygląd. 

 

Materiały kompozytowe

Są to obecnie materiały uniwersalne, tzn. mogą być stosowane w przypadku wielu wskazań, są wytrzymałe mechanicznie oraz wysoko estetyczne. Pozwalają na odbudowę ubytków różnych rodzajów i o różnej rozległości, ubytków niepróchnicowego (np. starcie zębów, ubytki abrazyjne, erozyjne) i próchnicowego pochodzenia. Znajdują też zastosowanie w profilaktyce - lakowaniu bruzd.


Materiały glassjonomerowe (szkło-jonomerowe)

Są nieco mniej estetyczne i mniej wytrzymałe niż materiały kompozytowe. Stosowane są szczególnie w warunkach, gdy izolacja i utrzymanie suchości pola zabiegowego stwarza trudności, np. w przypadku próchnicy korzeni zębów, a także w przypadku leczenia zębów mlecznych. Może być wykorzystywany powszechnie i uniwersalnie jak materiał kompozytowy, jednak jest to materiał o kompromisowych właściwościach. Jego ważną cechą jest zawartość fluoru, który z czasem przenika do szkliwa, wzmacniając je i chroniąc przed próchnicą.

Należy pamiętać, że nie istnieje jeden typ wypełnienia zęba najlepszy dla wszystkich pacjentów. Najlepszy typ wypełnienia jest uzależniony od zakresu i rozległości naprawy, ewentualnych uczuleń na określone materiały, lokalizacji zęba w jamie ustnej i umiejscowienia ubytku próchnicowego w danym zębie oraz możliwości finansowych danego pacjenta.




$altImage

Chcesz dostawać więcej ciekawostek i ofert specjalnych na maila?

Zapisz się teraz